EYT’DE KRİTİK 2 SORU, 2 CEVAP!

EYT çalışması milyonlarca insanın gözünü ve kulağını inceliyor. Pek çok kişi EYT'nin ne zaman yasalaşacağını merak ederken, stajyerlerin de düzenlemeye dahil edilip edilmeyeceğini merak ediyor. Ekonomist Muhammet Bayram önemli bir soruyu yanıtladı.

EYT NE ZAMAN YASALAŞIR, İLK MAAŞLAR NE ZAMAN YATAR?

“Hükümet yetkililerince EYT yasasının ne zaman Meclis’e geleceği ve ne zaman çıkacağına ilişkin bazı açıklamalar mevcut. Biz en başından beri ocak ayında gelirse yasalaşabileceğini vatandaşlarımızın kanuni olarak bir sonraki ay da maaş alabileceğini söylemiştik.”

Meclis’in gündemi bu hafta yoğun. Sözleşmeli personel yasası bu hafta içerisinde Meclis’ten geçecek. Bununla beraber de EYT yasası Meclis gündemine gelecek. EYT yasası önce komisyonda görüşülecek. Komisyondayken de EYT yasasının daha sonra mağduriyetler oluşturmaması ve halihazırda olan mağduriyetlerin giderilmesi açısından bazı eklemeler yapılabileceğini söylemiştik.

EYT aylardır çalışılan bir kanun, çok ince eleyip sık dokundu ancak bazı sorunlar hala bulunmakta. Komisyonda bazı ilave eklemeler yapılabileceği gibi yasada maaşların alınmasına ilişkin ya da yürürlük tarihine ilişkin düzenleme yapılabilir. Kanunlar geriye yürümez ancak büyük bir beklenti söz konusu. O yüzden hızlı bir şekilde komisyonda görüşülürse ve bu ay sonu yasalaşırsa SGK kanunundaki şu hüküm atlanabilir.

SGK Kanununa göre başvurduktan sonraki ay başı itibarıyla maaşın bağlanabileceği söyleniyor. Ancak kanuna ilave bir hükümle kanununun yayınlandığı tarih itibarıyla mali ve sosyal haklara sahip olunabileceği getirilirse eğer ocak ayında yasalaşırsa şubat itibarıyla maaş alma durumu söz konusu olur.

Ancak yasa mecliste ocakta çıkmaz, sayın Cumhurbaşkanınca onaylamaz ve bir sonraki aya kalırsa şubat ayında Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte vatandaşlar şubat ayında başvurularını yaparlar ilk maaşlarını mart ayında alabilirler.

‘EYT’LİLER PROMOSYON ALABİLİRLER’

Bunun önüne bir hükümle geçilebilir ve vatandaşların daha erken maaş almaları söz konusu olabilir. En geç mart ayında maaşların alınabileceğini düşünüyorum. Bununla beraber de vatandaşlarımız ilk maaşlarını almakla beraber bankalara gitmek suretiyle promosyon anlaşmaları yaparak banka promosyonları alabilirler.

STAJ MAĞDURİYETİ DÜZENLEME KAPSAMINA ALINIR MI?

Geçtiğimiz günlerde Bakan Bilgin açıklama yaptı. Stajyerlerin bir mağduriyet olmadığını söyledi. Ancak teknik olarak stajyerlere yönelik ayrım yapılabilir. Mesela meslek liselerinde okuyup da haftanın belli günlerinde iş yerlerinde çalışanlar da çıraktır. Bir düzenleme yapılarak bu kanun içerisine alınabilir.

Bence stajyerlik bir mağduriyettir. 2022 yılında AK Parti çalışma hayatında bir sürü sorunu çözdü ve halletti. 2023 yılına da bu sorunları çözmek ve devretmek istemiyor. 3600 ek gösterge yapıldı. Sözleşmeli personel yapıldı. EYT yasası nihayete ermek üzere. Geçici işçilerin durumu gündeme gelecek.

Çalışma hayatına ilişkin önemli reform niteliğinde işlemler yapılırken stajyerlerin mağduriyetlerinin çözülmemesi bana göre doğru değildir. O yüzden sayın Bakan Bilgin bahsetti ama Meclis Komisyonu’nda görüşüleceği için bunun Komisyon’da tekrar tartışılması ve nihayete erdirilmesi gerektiğini düşünenlerdenim.

EYT üyelerinin emeklilik maaşları nasıl hesaplanır?

 EYT üyeleri de mevcut plan kapsamında emeklilik maaşı alırlar. Emekli çalışanlar, önceki işyerlerinde çalıştıkları saat kadar kıdem tazminatı alırlar. Her hizmet yılı için günde 30 dakika (brüt) kıdem tazminatı ödenir.

Mevcut asgari ücretle birleştiğinde asgari ücret için azami emeklilik ödeneği 10.008 lira. Aynı işte 5 yıl asgari ücretle çalışan işçinin emekli maaşı şu anda 32 bin 355 lira olarak hesaplanıyor. Aynı işi beş yıl yaparsanız, yeni yıldan itibaren 50.000 yen asgari ücret ve 40 lira emekli maaşı alacaksınız.

Emekli maaşının azami tutarı asgari ücrete göre belirlenmez. Emeklilik ödeneğinin yıllık miktarı kanunla belirlenir ve en yüksek devlet memurları için bir yıllık emekli maaşını aşamaz. Emeklilik ödeneği limiti 15 bin 371 lirada kaldı. Bu sayı Ocak ayında sıfırlanır.

Sizde kaldıraçlı işlemler sayesinde piyasa negatif olsa bile, düşük teminatlarla yüksek kazançlar elde etmek istemez misiniz? Yeni nesil yatırım araçlarıyla tanışmak, uzmanların yatırımlarını değerlendirdiği yöntemleri öğrenmek ve yönlendirmek artık çok kolay. Bültenimize üye olan herkese 30 dakika boyunca ücretsiz olarak piyasanın güncel değerlendirmesini yapıyoruz. Böylece marketing değeri yüksek tamamen risksiz olarak, grafikler aşağı yönlü hareket etse bile yüksek kazançlar elde etmenizi sağlıyoruz. Popüler yatırım uzmanlarının uyguladığı tüm stratejileri açıklıyoruz. Bültenimize üye olarak Ücretsiz Piyasa yorumu hizmetimizden yararlanmak için bizlere ulaşabilirsiniz.